Region

Unicef: Mnoga djeca iz osjetljivih grupa u Srbiji nisu integrisana u obrazovni sistem

Unicefov „Nacionalni izvještaj o inkluzivnom obrazovanju u Srbiji za period 2019–2021. godine”, pokazuje da mnoga djeca sa smetnjama u razvoju ili invaliditetom, pripadnici romske zajednice i mališani lošijeg socioekonomskog statusa i dalje nisu obuhvaćena školskim sistemom.

Iako je oko 20.000 djece u Srbiji obuhvaćeno inkluzivnim obrazovanjem, mnogi mališani iz osjetljivih socijalnih grupa i dalje nisu integrisani u školski sistem.

Kako pokazuju podaci iz najnovijeg Unicefovog „Nacionalnog izvještaja o inkluzivnom obrazovanju u Srbiji za period 2019–2021. godine”, mnoga djeca sa smetnjama u razvoju ili invaliditetom, pripadnici romske zajednice i mališani lošijeg socioekonomskog statusa i dalje nisu postala dio ovog obrazovanja.

Podsjećanja radi, proces inkluzivnog obrazovanja u Srbiji započeo je 2009. godine, a za većinu osoba on je sinonim za upis djece sa smetnjama u razvoju u redovne škole. Međutim, inkluzija je mnogo više od toga – odnosi se prije svega na obavezu škole da obezbijedi odgovarajuće obrazovanje svakom djetetu, bez obzira na njegove intelektualne, socijalne ili razvojne osobenosti.

Kako je ocijenio ministar prosvjete Branko Ružić prilikom predstavljanja ovog izvještaja, obuhvat djece do treće godine života programima predškolskog vaspitanja i obrazovanja povećao se u školskoj 2020/21. godini, a prvi put u posljednjih deset godina bio je veći od 30 odsto.

„Po individualizovanom programu nastave i učenja, u osnovnim školama obrazuje se 17.000 učenika, dok se u srednjim školama obrazuje oko 2.800 đaka. Povećan je broj ličnih pratilaca – ovu uslugu sada koristi preko 1.800 djece sa smetnjama u razvoju i invaliditetom, dok podršku učenicima pruža i 260 pedagoških asistenata u školama. Međutim, i pored značajnog napretka, podaci iz izvještaja ukazuju da su i dalje prisutni određeni izazovi tako da u narednom periodu moramo nastaviti da radimo sistemski na unapređivanju inkluzivnosti obrazovnog sistema”, zaključio je ministar prosvjete Srbije.

Programe predškolskog vaspitanja i obrazovanja, posebno one koji nisu obavezni, i dalje pohađa mali broj djece iz osjetljivih društvenih grupa – podaci iz posljednje MICS studije (Istraživanje višestrukih pokazatelja stanje djece i žena u Srbiji) pokazuju da samo sedam posto romske djece koja žive u romskim naseljima, uzrasta tri do pet godina, pohađa neki od predškolskih programa u odnosu na 61 posto djece iz opšte populacije, dok obavezni pripremni predškolski program pohađa 76 procenata djece koja žive u romskim naseljima u odnosu na 97 posto djece iz opšte populacije. Kada su u pitanju djeca iz romske populacije, obaveznim osnovnim obrazovanjem nije obuhvaćeno osam posto mališana koji žive u romskim naseljima, a osnovnu školu završava svega 64 posto romskih učenika. Međutim, manje od trećine djece koja žive u romskim naseljima upisuje srednju školu, a broj djevojčica koje upisuju srednju školu značajno je manji od broja dječaka. Stopa prelaska iz osnovne u srednju školu za romske učenike iznosi 53 procenta, dok je stopa završavanja 61 posto.

Za posljednjih sedam godina ukupno je dodijeljeno 6.533 stipendija učenicima romske nacionalnosti, a u 2020/21. školskoj godini ukupno se stipendiralo 1.213 učenika. Međutim, obuhvat djece iz porodica nižeg socioekonomskog statusa srednjim obrazovanjem takođe je nizak i iznosi 79 posto. Rezultati završnog ispita pokazuju da učenici koji su pohađali nastavu po IOP jedan nastavnom planu pokazuju značajno niže rezultate na završnom ispitu od republičkog prosjeka, na sva tri testa, kao i učenici koji su upisani u srednje škole na osnovu afirmativne akcije.

Podaci iz Nacionalnog izvještaja pokazuju da se u ovoj školskoj godini 8.647 učenika školuje po individualnom obrazovnom planu (IOP) jedan i 8.358 đaka koji se obrazuju po IOP dva. U srednjim školama po IOP jedan školuju se 403 učenika, dok se 2.356 učenika obrazuje prema IOP dva. Preko 1.800 djece ima podršku ličnog pratioca, oko 2.000 djece dobija dodatnu podršku od zaposlenih u školama za učenike sa smetnjama u razvoju, 260 pedagoških asistenata pruža podršku učenicima iz osjetljivih društvenih grupa, a visok procenat učenika iz populacije migranata takođe je uključen u obrazovanje.

(Newipe)

Srodni artikli

Back to top button