ZAGREB: Predstavljen roman o dječaku iz romskog naselja i tragediji naroda
Roman prati život neimenovanog pripovjedača od 11. do 17. godine u romskom naselju u ruralnoj Mađarskoj, neposredno prije početka II. svjetskog rata i holokausta
D.M.
Izdavačka kuća V.B.Z. u saradnji sa Savezom Roma u Republici Hrvatskoj „KALI SARA“ predstavila je roman “Slike u dimu” romsko-mađarskog književnika Menyhérta Lakatosa.
Ovo je prvi veliki roman o istočnoevropskim Romima ovog autora, smatran temeljnim djelom romske književnosti i jednim od najzanimljivijih djela mađarske proze.
Menyhért Lakatos (1926.-2007.) je nagrađivani romsko-mađarski književnik, klasik mađarske književnosti 20. vijeka. Rođen je u romskom naselju u Mađarskoj, a radio je kao inženjer te direktor romske ciglane koju je i osnovao. Bio je svojevrsni ambasador svoje zajednice – sudjelovao je u istraživačkim projektima o Romima koji su provedeni na Sociološkom institutu Mađarske akademije nauke i pisao o životu Roma u svojim knjigama.
Osnovao je Kulturni savez Roma 1986. godine, a za predsjednika Kulturnog saveza Roma Mađarske izabran je 1988. godine. Bio je aktivan i u mnogim mađarskim društvenim i kulturnim organizacijama te član predsjedništva Mađarske pozorišne družine. Književna djela, romane, bajke, priče, poeziju i TV scenarije, objavljivao je od 1970.
Njegov roman “Slike u dimu” (1975.) objavljen je u 19 zemalja i samo u Mađarskoj prodan u stotinama hiljada primjeraka, a sada je dostupan i na hrvatskom jeziku.
Knjigu je stručna javnost opisala kao remek-djelo i usporedila sa svjetski poznatim romanom nobelovca Gabriela Garcíje Márqueza “Sto godina samoće”.
Ovaj roman istražuje unutarnje prilike i daje naturalistički iskren prikaz ranije nepoznatog svijeta Roma i njihove historije i jezika.
Roman prati život neimenovanog pripovjedača od 11. do 17. godine u romskom naselju u ruralnoj Mađarskoj, neposredno prije početka II. svjetskog rata i holokausta. Tu vladaju plemenski zakoni i običaji, žive porodice s mnogo djece, sveprisutne su krađe, prošnja, prljavština, glad, bolesti i žandarska brutalnost. Ali istovremeno, zajednica živi strastveno, u veselju i buci, s ogromnim poštovanjem prema zemlji i precima.
Kada dječaka slučajno ustrijeli lokalni moćnik, dobija priliku za školovanje. Za njega tada započinje život u dva svijeta: dovoljno je bistar da se dobro snalazi u školi, ali previše definisan porijeklom da bi ga potpuno prihvatali. Kako godine prolaze, okreće se planovima o zaradi, sukobima s autoritetima i adolescentskim požudama, dok u društvu sve više jača fašizam.
“To je i roman o tragediji cijelog jednog naroda, autentičan, naturalistički iskren u prikazu jedinstvenog ambijenta i neposrednog jezika Roma, velik po opsegu, a opet iznimno osoban, roman koji se smatra temeljnim djelom romske književnosti i jednim od najzanimljivijih djela mađarske proze”, kazali su iz izdavačke kuće VBZ.
(Newipe)