Koliko je Zenička rezolucija zaista zaštitila Rome od smrti tokom okupacije NDH?
Redakcija
Na zgradi nekadašnje Sultan Ahmedove medrese u Zenici jučer je svečano otkrivena spomen-ploča Zeničkoj rezoluciji.
Kako je saopćeno, ova svečanost je organizovana povodom obilježavanja godišnjice rezolucije koja je 26. maja 1942. godine potpisana „s ciljem sprječavanja progona građana romske populacije“.
Na samom otkrivanju spomen-ploče, rečeno je da je rezolucija bila čin hrabrosti muslimanskih prvaka tog grada te je bila jedna u nizu rezolucija koje su muslimansko građanstvo i vjerska inteligencija poduzeli i donijeli za zaštitu ugroženih kategorija stanovništva – Srba i Jevreja, od ustaškog režima Nezavisne države Hrvatske.
– Zeničkom rezolucijom traži se zaštita Roma i u toj se akciji uspjelo – kazala je historičarka Senija Milišić.
No, neki romski predstavnici nisu podržali jučerašnju svečanost, te su ukazali na to da je ova rezolucija zapravo zaštitila samo jedan broj Roma, i to takozvane „bijele Rome“.
Dervo Sejdić, predsjednik Udruženja Kali Sara – Romski informativni centar, potvrdio je za Newipe da je odbio prisustvovati događaju u Zenici.
„Od strane Muftijstva Islamske zajednice Zenica bio sam pozvan da prisustvujem ovom događaju ali sam odbio. Naime, ova rezolucija za mene je rasistička jer su se njome štitili ‘Bijeli cigani'“, naveo je Sejdić, te je postavio pitanje šta je sa ostalim Romima.
Kako nam je pojasnio, od ranijih perioda Osmanskog carstva pa do danas, “Bijelim ciganima” nazivani su Romi koji su bili islamske vjeroispovijesti i koji su odlazili u džamiju.
„Lično smatram je da onaj ko je mogao potpisati ovakvu rezoluciju morao imati dobar odnos sa okupatorom, nacističkom Njemačkom, kasnije i sa ustaškim zločinačkim postrojbama – počiniocima genocida nad Romima tokom Drugog svjetskog rata“, poručio je Sejdić.
Podsjetimo da su politikom NDH u BiH Romi muslimani drugačije rasno kategorizirani, odnosno da su priznati kao „arijevci“, čime su dobili određena prava i bili zaštićeni. Međutim, taj status nisu zadržali dugo, o čemu postoje istorijski podaci.
S druge strane, prema ostalim Romima, nomadima i čergašima, vođena je brutalnija politika od početka okupacije, koja je podrazumijeva njihovu likvidaciju i pljačku imovine.
Na temu historisjkih činjenica o Zeničkoj deklaraciji, naš portal će uskoro objaviti detaljniji osvrt, koji daje odgovor na pitanje da li je i koliko Rezolucija zaista zaštitila Rome u BiH tokom Drugog svjetskom rata.
(Newipe)
