Roman o ubistvu dvadesetero romske djece dobio NIN-ovu nagradu

Dobitnik NIN-ove nagrade za najbolji roman 2023. godine je Stevo Grabovac sa romanom „Poslije zabave“ koji se bavi temom ubistva oko dvadesetero romske djece u okolini Bosanskog Broda 1992. godine.

Grabovac  je rođen 1978. godine u Slavonskom Brodu. Živi i radi u Banjaluci.

Dosad je objavio zbirku pjesama „Stanica nepostojećih vozova“ 2007. godine, a njegov prvi roman „Mulat albino komarac“ našao se 2019. u najužem izboru za NIN-ovu nagradu.

O početku romana „Poslije zabave“, objavljenog u izdavačkoj kući Imprimatur, pisac Stevo Grabovac je rekao Mići Vujičiću u intervjuu za NIN: „Roman otvara rečenica: `Priča koju želim da ispričam govori o jednom užasnom zločinu`. I oko nje se, kao krugovi na vodi, šire sudbine likova koji su posredno ili neposredno povezani sa samim zločinom.“

Zločin koji se spominje odnosi se na ubistva oko dvadesetoro romske djece u okolini Bosanskog Broda, nekad u ljeto 1992. Iako se ovo desilo tokom rata u Bosni i Hercegovini, sama ubistva nisu imala nikakve veze sa vjerskim i drugim razlozima, već su počinjena iz proste ekonomske računice – radi ilegalne trgovine ljudskim organima.

Ovaj događaj vrlo brzo je pao u zaborav, jer nikome nije bio interesantan.

Roman se ne bavi samim istraživačkim procesom kome je cilj da se dođe do neke istine, možda više postavlja pitanje – „šta je istina“, bavi se nemoćima pisanja, uopšteno pitanjem smisla pisanja o takvim stvarima, kada toj djeci pokušava dati ljudska lica koja su odavno izgubili.

„Pripovjedač, koji se zove isto kao i ja, a zove se tako jer nas obojicu opsjedaju ista pitanja i isti košmari, a sasvim je svejedno da li će ga čitalac u potpunosti poistovjetiti sa mnom ili neće, zapravo govori o svojim pokušajima pisanja i koliko ga je to kao prokletstvo pratilo kroz život. On je neuspješni pisac iz provincije koji pokušava da rekonstruiše ličnu istoriju svog pokojnog oca, iako o njoj ne zna gotovo ništa. Čini to zbog toga jer je i njegov otac, kao i on sam, bio pisac u pokušaju, genetski ili sudbinski. To je njegov zavjet koji ne može da ispuni, a osim toga, upravo je njegov otac osoba koja je neposredno pokrenula lavinu samih događaja koji su vodili ka otkriću zločina pomenutog u knjizi“, rekao je tada Grabovac.

Inače, aktuelni sastav žirija NIN-ove nagrade – Milena Đorđijević, Žarka Svirčev, Violeta Stojmenović, Tamara Mitrović i Goran Korunović objavio je ime ovogodišnjeg laureata.

Od 188 naslova na konkursu, napravljen je uži izbor od 12, a potom se u najužem izboru našlo 5 romana finalista. Glasovi članova žirija su odlučili da nagradu dobije Grabovac.

(Newipe)